چرا دیه ی زن نصف دیه ی مرد است؟

پاسخ: زن و مرد در شخصیت انسانی یکسان هستند ، و دیه، قیمت انسان ها نیست، بلکه جبران خسارت مالی است. اگر کسی مردی را بکشد، به نان آور خانه لطمه زده و ضربه ی اقتصادی بیشتری وارد کرده است و به همین دلیل جریمه ی بیشتری باید بپردازد.

اگر کم و زیادی دیه بر اساس شخصیت افراد باشد، باید هر کس یک شخصیت علمی یا معنوی را کشت، قصاص و دیه ی بیشتری را متحمل شود. در حالی که دیه ی ساده ترین افراد و برجسته ترین افراد، از نظر حقوقی یکسان است.

در مسایل حقوقی ، حضرت علی(ع) و ابن ملجم یکسان هستند و به همین خاطر حضرت علی (ع) در مورد قاتل خود فرمود: "فَضربوه ضَربة بضَربة " او یک ضربت به من زد ، شما هم یه ضربت به او بزنید، نه بیشتر.
اگر دیه و قصاص بر مبنای شخصیت افراد باشد ، همه ی ثروت و پول های دنیا را هم بدهیم، جبران یک ذره از شخصیت علی بن ابیطالب (ع) نمی شود.

آری، حساب دیه، حساب شخصیت افراد نیست تا خیال کنیم که چون دیه ی زن نصف مرد است، پس شخصیت او کمتر از مرد است.

برگرفته از کتاب تمثیلات استاد قرائتی

پی نوشت:

شبکه ی سه ، برنامه پرسش و پاسخی داره که در اون، کارشناسان مذهبی به سؤالات و شبهات دینی جوانان پاسخ میدن. دیشب به طور اتفاقی این برنامه رو دیدم که درباره بحث مورد نظر ما، گفتگو میشد. (این حُسن تصادف برام خیلی جالب بود!)
یکی پرسید چرا در اسلام ارث و دیه زن، نصف مرد هست و شهادت (گواهی قضایی) دو زن، اندازه شهادت یک مرد حساب میشه؟

کارشناس، جواب خوب و جامعی داد. تا جایی که حافظه ام یاری می کرد جوابش رو سیو کردم! که براتون می نویسمش. اما دوستانی که میخوان به طور کامل اون جواب رو ببینند میتونن به سایت ایران سیما (آرشیو کامل برنامه های سیما) مراجعه کنند: (http://iransima.ir)

و اما خلاصه جواب کارشناس:
گاهی امتیازها و معافیت هایی که اسلام به زن داده، به خاطر بد مطرح شدن، باعث ایجاد شبهه میشن. در بحث ارث و دیه ما باید ببینیم پول دوبرابری که برای مرد در نظر گرفته شده به کی میرسه؟ آیا این پول رو به مرده ی مرد میدن؟! یا به خانواده و همسر اون؟

اسلام میگه وقتی مردی کشته میشه، خانواده اش و مخصوصاً همسرش نیاز به حمایت بیشتری داره. پس باید پول بیشتری بهشون داده بشه. اما وقتی زنی کشته میشه، نیازی نیست که حمایت به همین میزان باشه و به مرد گفته میشه پاشو ادامه بده.

یا در موضوع ارث، مرد هر مقدار که سهم میبره باید اونو در راه خونواده اش خرج کنه چون در اسلام وظیفه و بار اقتصادی خانواده بر عهده ی مرد هست. اما زن، علاوه بر اینکه از سهم و مال مرد استفاده میکنه، سهم الارثی که گیرش میاد فقط و فقط مال خودشه . میتونه اونو هرجور که میخواد استفاده کنه (پس انداز کنه، خرج کنه، سهام بخره!) چون بار اقتصادی خانواده بر عهده ی اون گذاشته نشده و از این وظیفه معاف شده.

و اما شهادت (گواهی):
در این بحث، ما سه کلمه داریم: ادعا - اقرار - شهادت.
در موضوع "ادعا" که به نفع آدم هست، زن و مرد هر دو یکسانند. در "اقرار" که به ضرر آدم هست باز زن و مرد هر دو یکسانند. اما در شهادت که نه به نفع آدمه و نه به ضررش، و صرفاً یک "وظیفه و بار" اجتماعی هست ( چون کتمان حق، حرام است) اسلام با وضع این قانون، در حقیقت این بار رو از روی دوش زنان برداشته و نصف کرده.

کسی که میاد شهادت میده، مسئولیتی رو قبول میکنه. گاهی وقتا خطراتی رو به جون میخره. برای همین خیلی ها همیطوریشم از زیر بار اون در میرن. "شهادت" یک تکلیف اجتماعیه که در اسلام، بار اون بیشتر بر دوش مردان هست تا زنان.